Erasmus Universiteit Rotterdam
De discussie gaat over de wenselijkheid van het wel of niet openbaar maken van het rapport-Beel. Is het denkbaar dat een dergelijke discussie 50 jaar na dato gevoerd zou moeten worden in een land met een werkelijk functionerende democratie? Mij dunkt van niet, ook niet in landen met een gekozen president, die over vergaande politieke volmachten beschikt, zoals Frankrijk en de USA. Anders geformuleerd: in de huidige machtsconstellatie is democratische controle, zelfs achteraf, niet gegarandeerd. Is dat wenselijk?
Wat een merkwaardig land is Nederland toch. Aan de ene kant het serviele gedrag t.o.v. het koningshuis, een van God gegeven feodale instelling, aan de andere kant het vaak lompe en onbeschofte gedrag t.o.v. de medeburger. Heeft dat historisch te maken met het handeldrijven. Kennis van zaken is dan niet zo zeer gevraagd, eerder gewiekst zijn. Geld verdienen de hoofdzaak. Doorvragen wordt als hinderlijk beschouwd, de vraagsteller als “Spielverderber”. De schone schijn moet voor waar doorgaan. In het verleden spitten om iets van het heden te begrijpen is dan zo ongeveer het ergste wat je doen kunt. Om iets dergelijks te voorkomen neem je zelf het initiatief en manipuleer je de zaak. Zo creëer je de ideale doofpot of een prachtig rookgordijn.
Concreet: welke kwaliteiten bezitten koningin en haar schoondochter om ontheven te zijn van het dagelijks potje koken en de WC schrobben? Als het in het “landsbelang” is, welke belangen worden dan gediend? Als ze werkelijk democratisch en sociaal voelend zijn, waarom stappen ze dan niet af van dit uitermate a-sociale symbool van ongelijkheid?
Wat me bovenal dwars zit is de houding van de Nederlandse media in de geest van de geschetste volksaard. Een kleine rel mag, inzicht geven, samenhangen tonen en grondig onderzoek doen is in het algemeen te veel gevraagd. Ook een blog als het onderhavige functioneert, bedoeld of onbedoeld, zo. Even afreageren, en dat was het dan. Als we onszelf als mondige samenleving serieus willen nemen dan moet de onderste steen boven komen, en moeten we ons vooral niet beperken tot een tamelijk willekeurige affaire.
Laten we een voorbeeld nemen aan Zwitserland. Al eeuwenlang onafhankelijk, democratisch en géén staatshoofd, om maar te zwijgen van een koningshuis!
En schaf die foeilelijke kleur oranje af bij de vertegenwoordigende Nederlandse sportteams. Zijn we meteen van het “oranje-gevoel” verlost.
Uitgelichte foto: bron
