Transport mijnwerkers in de Oostelijke Mijnstreek
Een document van grote historische en propagandistische waarde, dat zou leiden tot de oprichting van de Verenigde Naties.
“They desired to bring about the fullest collaboration
between all nations in the economic field, with the object of securing for all improved labour standards, economic advancement, and social security. After the final destruction of the Nazi tyranny, they hoped to see stablished a peace which would afford to all nations the means of dwelling in safety within their own boundaries, and which would afford assurance that all men in all the lands might live out their lives in freedom from fear and want.“
(1941 – Atlantic Charter, een verklaring van Roosevelt en Chuchill)
Wat is er van terecht gekomen, wat is inmiddels afgebroken en wat staat verder op de tocht? Tijden beginnen te herleven, de dertiger jaren met zijn werkverschaffing en de naoorlogse DUW, ingesteld door het Militair Gezag. Pas in 1949 lukte het een werklozen- en wachtgeldvoorziening van de grond te tillen. De voorloper, als we dat zo mogen noemen dateerde van 1912, de nieuwe Armenwet, na 60 jaar verzet van de o zo ethische Christelijken met hun kerkelijke chariteit. Het rode gevaar woog zwaar, niet van buitenaf maar van binnenuit. Tussen haakjes, het gele gevaar werd toen ook al onderkend. Chinezen waren eenvoudig te talrijk, dat kon niet goed gaan. Voorspelbaar.
Interessant en verontrustend is steeds weer te moeten lezen dat de geest uit die tijd nog levend is. De volksvoorzieningen dus. Niet bestemd voor academici, politici en ambtenaren, daar werden of zijn aparte regelingen voor ontworpen. Zij hebben een hoog ontwikkeld niveau van eigenwaarde en zijn gewend hun hersens te gebruiken, denken ze. Wel zijn ze met onverminderde kracht toepasbaar op een werkeloze violist, onderwijzer, bankklerk of kunstschilder, beroepen met weinig economisch nut.
Essentieel, een citaat uit de krant: “De mens heeft enorme behoefte aan statusverhoging, beter te zijn dan de rest, en daar mag iemand best voor werken. Maar statusverhoging kan nooit een algemeen recht zijn, want dan verliest het zijn betekenis.” De status van consument. Economisch en politiek niet onbelangrijk als essentie van fascisme.
Op welk niveau vinden uitkeringen en tewerkstelling plaats? Op gemeentelijke niveau, overzichtelijk en persoonsgericht. Dan is het nog maar een stap naar een ruimtelijk model met werkkampen en al. De ’sociale volkshuisvesting’ van na de oorlog vertoonde hier al duidelijke trekken van. Nu lijkt de tijd aangebroken de proef op de som te wagen. Het reserveleger aan arbeidskrachten neemt ongetwijfeld toe. De kosten moeten laag blijven, voeding, huisvesting, transport. Wat ligt dan meer voor de hand dit reserveleger te concentreren. Geeft minder gedonder met controle, valse schaamte, distributie. Welke bevolkingsgroep zou het eerst in aanmerking komen mocht de Vrijheidspartij aan de macht komen, denkt u? Voorspelbaar toch!
Uitgelichte foto – Vijftiger jaren Oostelijke Mijnstreek
