Het Losgebroken Beest

Het Losgebroken Beest




Wat lazen we in onze kinderjaren? Bladen als Kuifje, Robbedoes en Taptoe. Dat laatste via de school. En stiekem De Lach. Verder, vele boeken, plaatjesalbums… Welke en wat viel erin te lezen? Helaas, het merendeel heb ik weggegeven, je krijgt er nog spijt van, werd me gezegd. Dat is dus nu het geval.

Welk lesmateriaal werd gebruikt op de lagere school. Eentje herinner ik me nog. Er stond een verhaal in over een priester in Rusland die met gevaar voor eigen leven de hosties ging uitdelen aan zieken… Voor het overige? Navraag bij de betreffende school leerde me dat al het oude spul opgeruimd was als oud papier. Jammer.

Een van de bewaarde kinderboeken vond ik terug. Het was er al voordat ik lezen kon. Het is in mijn geheugen gegrift als de strijd van de lieve konijntjes tegen de boze wolf. Of ik het indertijd allemaal begreep? De boodschap moet wel overgekomen zijn. Laat je nooit onderdrukken, de baas over je spelen. Maar of het zo bedoeld was als ik het toen opvatte betwijfel ik nu ten zeerste bij het teruglezen.

Grootvader, vertel ons eens een verhaaltje?… Vertel ons de geschiedenis van je houten been, riepen tegelijk Kleinpoot, Pootje en Poteke, de drie kleinzoontjes van Loospoot, de heldhaftige, die menige oorlog meemaakte en die door een ongelukkige kogel een van zijn nog vlugge benen verloren had.

De geschiedenis van dat been hebben jullie al honderdmaal gehoord, antwoordde grootvader, en dat is tenslotte maar een klein, klein ongelukje uit die verschrikkelijke ramp die meer dan vijf jaar lang onze arme wereld geteisterd heeft. Als jullie heel zoet zijn, zal ik je alles vertellen van dat wonderlijke en vreselijke avontuur waarbij zovelen van onze familieleden, van onze vrienden en buren en zeker niet de minsten onder hen, het leven lieten.


Zo begint dit dierenepos, onmiddellijk na de Tweede Wereldoorlog verschenen, vertaald uit het Frans. Het verhaalt de geschiedenis van welvarende dieren levend in een land van melk en honing overvallen door de wolven uit Moffrika. Een strijd van de goeden tegen de kwaden.

Met welk doel verscheen dit stripboek? Daar valt slechts naar te gissen. Bij lezing springen een aantal zaken in het oog.

Afgunstige, harteloze booswichten tegen een verbond van zichzelf opofferende dieren uit alle delen van de wereld. Over de deportatie en het uitroeien van miljoenen dieren, pardon mensen, geen woord.

Opgeroepen wordt ons nooit meer in slaap te laten sussen bij voorspoed, het vaderland te dienen en in harmonie te leven. Terloops wordt er het superieure van het eigen volk ingehamerd. Al bij al niet zoveel anders dan bij de fascistische ideologie. Braaf en volgzaam zijn, dan komt het wel goed. Het grote kwaad kan uitsluitend van buitenaf komen, door harteloze en wrede beesten. Een vreemd soort ideologische continuïteit die slechts gepropageerd kan worden door het ontkennen en verdonkeremanen van de werkelijke loop van de geschiedenis met het alom aanwezige fascisme, ook in de overvallen landen. Op deze wijze vangt de auteur als vanzelf twee vliegen in een klap. Het fascisme, waarvoor Nazi-Duitsland model staat, is overwonnen en verdelgd, en over de ware aard van fascisme hoeft niet meer gesproken te worden. Zij waren de fascisten…, nou dan!

Nogmaals, waar dit boek op mikte is me niet duidelijk. Wel dat het in de typische tijdgeest paste na de oorlog. De oorlog werd tot een spannende geschiedenis, nieuwe oorlogen werden voorbereid of gevoerd, een andere booswicht werd gevonden in het rijk van het communisme. Fataal doet dit geschrift ook denken aan de huidige hetze tegen de Islam en de moslims. En over ons fascisme wordt nog steeds niet gesproken, mag zelfs vaak niet over gesproken worden.

De definitieve boodschap na het wedervaren met Het Losgebroken Beest, het fascisme, is er een die te denken geeft. Geen lessen getrokken en opnieuw indoctrineren?

“In afwachting dat de aarde gezuiverd wordt van wolven, hyena’s en andere schadelijke dieren, dienen we zorg te dragen voor de verbreiding van onze beschaving, maar laten we er ook voor zorgen, dat we over de materiële macht beschikken.
 
En deze hangt af, kinderen, van jullie aantal, van je eendracht en je arbeid; en ook van de offers, die jullie aan het vaderland en het leger zullen brengen.
 
Een goed geoefend leger in een natie, waar eendracht heerst, waar allen met hetzelfde geloof bezield zijn, is niet alleen een waarborg voor onze grootheid, maar geeft ook de zekerheid, dat wij eindelijk gelukkig zullen kunnen leven, geëerbiedigd door de anderen, in de Vrede en de Voorspoed van een herboren wereld.”


In 1933 riep Hitler al uit: “Friede, Friede, Friede…!” Op het hoogtepunt van de fascistische macht in Duitsland, 1936/37, formuleerde Der Führer Deutsche Nation het in een rede als volgt:

“Die internationale Solidarität des Proletariats haben wir zerbrochen, dafür wollen wir afbauen die lebendige nationale Solidarität des deutschen Volkes! (…)
Wenn wir diesen Gedanken der nationalen Solidarität richtig auffassen, dann kann es nur ein Gedanke des Opferns sein. (…)
Jeder muß verstehen, daß sein Geben überhaupt nur dann im Sinne der Herstellung einer wirklichen Volksgemeinschaft einen Wert hat, wenn dieses sein Geben für ihn ein Opfer bedeutet. Nur so kann man letzten Endes diese höhere Solidarität aufbauen, zu der wir hinstreben müssen, wenn wir die andere überwinden wollen. (…)
… ein neuer Idealismus mußte dieses Volk beherrschen. Denn das ist das Entscheidende: Nicht durch Bajonette haben wir ein Volk bezwungen, sondern durch einen grenzenlosen Idealismus haben wir das deutsche Volk errungen, es erworben und es hinter unsere Fahnen geführt.”

Internationale solidariteit is daar tegenwoordig weer een taboe op voor de welvarende westerse burger? Beluister ook wie schermen met de begrippen vrede, volk en vrijheid. Vijgenbladen zijn het gebleken voor het plegen van wandaden en uitbuiting. En vergeet niet, democratie is een teer kasplantje dat elk moment vernietigd kan worden door nieuwe vormen van fascisme. Zie, zou ik willen zeggen, maar u begrijpt me wel…
 




Tekst en illustraties: zie colophon



Comments

 
Annegordijn Thursday, February 3, 2011 9:52:15 AM
Ha Alphonse,
Fijn stuk om te lezen. Ik neem aan dat je het niet erg vindt dat ik naar dit stuk verwijs op mijn eigen blog? Ook ik zie overeenkomsten maar kan het, zoals jij wel doet, niet goed onderbouwen met historisch materiaal. Ik was daarom erg blij toen ik hoorde over het essay van Rob Riemen, ‘De eeuwige terugkeer van het fascisme’. Heb je het al gelezen? Dan zul je merken dat er wel degelijk mensen zijn die zien dat fascisme niet eeuwig geketend in de naoorlogse grafkelders.
Vooral blijven schrijven!

 

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.