Soms geloof je je ogen niet bij wat je leest op internet. “Ik breng mijn kleindochter van vier bij dat niemand aan haar broekje mag zitten”. Zo bescherm je kinderen, zo voed je ze zedelijk op. Wat te denken van een juf, die in het aangezicht van jongetjes van een jaar of zes zeven, haar rok op een geraffineerde manier omhoog liet glijden? Had zij nog wat schade in te halen? Hoe dan ook, de eerste disciplinering die kinderen krijgen opgelegd is netjes zijn, zindelijk zijn, met twee woorden antwoorden en het goede handje geven. Hun lichamelijkheid wordt ontkend. De rest komt dan als vanzelf, behalve als er iemand opdoemt die kinderen de vrije hand laat. Dan komt bij kinderen een onverwacht potentieel aan fantasie en kracht los. Een revolutionair élan.
Er is weinig literatuur en filmisch materiaal voorhanden om kinderen op verkeerde gedachten te brengen. Ik denk hierbij zeker niet aan die allerflauwste Pipi Langkous filmpjes. Nee, op de eerste plaats wel aan “Zéro de conduite”, nul voor gedrag, van Jean Vigo, een film uit het begin van de dertiger jaren en tot na de WO II verboden vanwege haar subversieve karakter. De repressie waaraan kinderen bijna vanaf de geboorte worden blootgesteld verkeert hier letterlijk in zijn tegendeel dankzij de vonk die een volwassene, een nieuwe surveillant, laat overslaan op de hem toevertrouwde kinderen. Zeg nu niet, het is nu anders, kinderen krijgen alle aandacht en ze worden beschermd. Ik zou eerder zeggen, dood geknuffeld. Een uitgekookte vorm van repressieve tolerantie zou je het kunnen noemen ondanks al die goedwillende volwassenen, leerkrachten in het onderwijs voorop. A propos onderwijs. Waarom hebben we eigenlijk verplicht onderwijs?
Nog twee Franse films die me bijzonder aan het hart liggen: “Jeux interdits” van René Clément en “400 Coups” van François Truffaut. Ook een film die in dit verband aandacht verdiend is “Fietsendieven” van Vittorio de Sica, over een vader die werkeloos is en o zo graag zijn zoontje gelukkig zou willen maken. De achtergrond: een maatschappij die inmiddels tot in de finesses is doorgevoerd. We stikken er letterlijk in en ons geluk en dat van kinderen incluis is verdwenen. We hebben alles, maar we zijn niets meer.
Uitgelichte foto: bron
