Duitsers blijven Duitsers, voelen ze zich gekrenkt stappen ze naar een advocaat en slepen ze met zijn hulp de Missetäter voor de rechter. Zo overkwam het een musicoloog die een kritische beschouwing uitsprak over een historicus. Verleumdung riep de historicus uit en probeerde zijn gram te halen. Hoe het afliep verhaalt de geschiedenis niet.
Hm, zei Martin van Amerongen. Geen antwoord verder, justitie bepaalt. Bepaalt, ja wat? En die Entschuldigung, wat hield ze in? We weten het niet en zullen het waarschijnlijk ook nooit vernemen. Enkele woorden en basta, het lijkt Twitter wel.
Duitsers zei ik. Maar nee, een dergelijke mentaliteit is alom. Zeker in ons land. Maar een traditie van het gesproken woord, niet als monoloog maar in de vorm van ellenlange disputen via de radio, die kennen we hier niet. Toch blijft het een zeer zinvolle wijze om gedachten over te dragen op een levendige manier, zonder afgeleid te worden door beelden.
Nu een opgenomen gesprek over Hitler, Chaplin en Heidegger. Op het eerste gezicht een wonderlijke combinatie voor een onmogelijk lijkende discussie. Aan het woord komen Razon Brock, Jochen Hörisch en Jürgen Busche. Waarvoor zij staan en wat hun professie is wordt duidelijk via het programma. Het gesprek wordt geleid door Stephan Krass. U verneemt ondermeer iets over het troosteloze van het gezonde mensenverstand en over het fascisme.
Gespräch vor Mitternacht – Unsere Hundertjährigen
SWF 2 – 25 augustus 1989
Een cultuur van de lange adem. Wat een verschil met de kretologie via die “social media”. Het lijkt wel of het model van de phonografische industrie via de dj’s, hapklare muzikale brokken van enkele minuten, ons denken en onze vorm van communicatie zijn gaan bepalen zonder nog in staat te zijn tot luisteren, kunnen luisteren.
Een beschouwing als de volgende zal, als de huidige ontwikkeling op de ingeslagen weg verder gaat, beslist overbodig zijn en niet meer begrepen worden. De namen zullen niet herkend worden en de instelling tot luisteren, of het gesproken woord danwel muziek is, zal ontbreken. Horende doof, zoals we ook al ziende blind dreigen te worden.
Een programma uit 1983 in het kader van een serie over de machtsovername door Hitler op 30 januari 1933.
Musik der Trauer und des Widerstands – Peter Gradenwitz
Peter Gradenwitz, der bekannte israelische, aus Deutschland stammende Musikschriftsteller, untersucht in seiner Sendung Musik, die in der Situation und unter dem Eindruck der nationalsozialistischen Judenverfolgungen entstand, Musik, die in K.Z.’s komponiert wurde, aber auch Musik deutsche Komponisten, in deren Werk sich verschlüsselt Protest äußerte.
WDR 3 – 7 januari 1983
Over Toscanini en Furtwängler zal een volgend bericht gaan.
Uitgelichte afbeelding: bron
