Palestina en de toekomst

Het zionisme is een conceptuele ideologie die er van uitgaat dat de grond van Palestina ‘de joden’ toebehoort, in zijn geheel dan wel voor een deel. Men mag natuurlijk geloven wat men wil, maar het wordt anders wanneer dergelijke aannames leiden tot georganiseerde veroveringen, verdrijvingen, landonteigeningen, of de herhaaldelijke episoden van bruut geweld die we onlangs in de Gazastrook hebben gezien.

Vele woorden zijn er gewijd aan de vraag hoe er ‘vrede’ kan komen tussen de bewoners die ten tijde van de zionistische verovering van Palestina al in Palestina woonden, en zij die er naartoe zijn geëmigreerd als zionistische kolonialen. Dit stuk gaat niet over dat soort vrede. Ik ben niet geïnteresseerd in manieren om tot vrede te komen binnen de huidige status quo. Waar ik het over heb is iets veel fundamentelers: de teruggave van Palestina, langs politieke weg, aan wat we de Palestijnen zijn gaan noemen. Het past hen die een eind aan het geweld en een rechtvaardige vrede zoeken om in ieder geval open te staan voor mijn argumentatie, die als volgt gaat:

Ik versta onder Palestijnen alle mensen die het land bewoonden gedurende de eeuwen dat het onder Turks bewind stond (1517-1917). Daaronder zijn ook joden. Ik beschouw die joden als onderdeel van de Palestijnen omdat ze geen deel uitmaken van de zionistische kolonisatie vanaf circa 1890.

Men kan Palestina definiëren als het hele gebied dat de Engelsen in 1923 in mandaat toegewezen kregen door de Volkenbond. Daartoe behoorde ook het huidige Jordanië, ten oosten van Jordaanrivier. Ik bedoel hier met Palestina het hele Britse mandaatgebied zonder Jordanië. Vaststaat dat dit Palestina zonder Jordanië in de afgelopen periode van ongeveer honderd jaar is beschouwd als emigratiebestemming voor mensen die zich “zionisten” noemen. Deze zionisten zijn afkomstig uit een groot aantal landen waar joden woonden en nog steeds wonen. Ik beschouw deze emigratie als onwettig, want ze is door vreemde machten opgedrongen aan de lokale bevolking. De mensen die het land bewoonden beschikten niet over de middelen om die stroom emigranten te weren, noch om de politieke en ideologische legitimeringen ervoor afdoende te weerleggen.

De Balfour-verklaring uit 1917 wordt beschouwd als een van die legitimeringen hoewel niemand beweert dat de toenmalige regering van Groot-Brittannië het recht had het land van Palestina aan anderen toe te wijzen dan de bewoners ervan. Ook de Verenigde Naties, die een stuk van Palestina toewees aan de immigranten bij de zogenaamde deling van Palestina in 1947, had volgens haar eigen Handvest dat recht niet zonder de toestemming van de bewoners van het mandaatgebied.³

De economisch en staatsrechtelijk zwak ontwikkelde inheemse bewoners van het Britse mandaatgebied hebben de zionistische immigratie niet kunnen verhinderen, hoewel de Britten konden weten dat zionistische immigratie de belangen van de lokale bevolking in hoge mate schaadde.

Britse pogingen om die immigratie tegen te houden waren onvoldoende, om niet te zeggen slordig en ongeloofwaardig.⁴  Een reden om de door de Britten zwak tegengewerkte immigratie naar Palestina als legaal te beschouwen is er dus niet. Er is ook geen reden om de zionisten – die Palestina tegen de wil van de bevolking zijn gaan bevolken – te beschouwen als ‘bewoners’ in de zin van het VN-handvest. Ze moeten worden beschouwd als krakers van een niet leegstaand huis. De koloniale machten die in de VN van 1947 de belangrijkste financiële en militaire touwtjes in handen hadden hebben die kraak mogelijk gemaakt en hebben vervolgens geholpen bij de inrichting van hun nieuwe huis.

In zijn dikke en zorgvuldig geformuleerde boek ‘A just Zionism’ stelt Chaim Gans vast dat er sprake is van ‘historische rechten’ van de joden op het land van Palestina. Ik ben het zoals velen niet met hem eens, het is uit de lucht gegrepen knutselwerk zonder enige basis. De stelling dat er joden bestaan die afstammen van hen die er duizenden jaren geleden woonden is op zijn best een veronderstelling.⁵ Maar zelfs als die veronderstelling plausibel gemaakt zou kunnen worden, dan nog is er geen enkele juridische grondslag in te vinden voor de zionistische roof van Palestina. Ander “bewijs” zal geleverd moeten worden om deze kolonisatie te rechtvaardigen.

Gans stelt in aanvulling op de ‘historische rechten’ dat “the horrendous scope and nature of the persecution [of Jews] in the 1930s and 1940s provided justification for establishing Jewish self-determination in the Land of Israel.”⁶ Hij herhaalt dit argument op vele plekken op verschillende manieren, alle neerkomend op zijn conclusie dat de joden net als de oorspronkelijke bewoners rechten hebben en ‘dus’ het land moeten delen. Dat argument heeft de logica van een crimineel die het verschrikkelijke misbruik uit zijn jeugd en de moord op al zijn verwanten gebruikt om uit te leggen dat zijn misdaad eigenlijk geen misdaad is.

Deze wijze van formuleren is de standaardformule van het denken over een uitweg uit dit conflict en heeft nog steeds veel voorstanders in Israël, de Verenigde Staten en Europa. Dat is echter louter misleiding en de verdraaide logica die erachter zit bevat de kern van het conflict: men geeft illegaal een stuk land aan immigranten, men legitimeert dit met opportunistische argumenten van religieuze en pseudohistorische snit, daarbij vermijdend te spreken over wat er aan de hand is: klassiek westers kolonialisme dat zich alleen kan handhaven dankzij militaire of economische overmacht en bezetting.

Hoe men het ook wendt of keert, de immigranten die erheen gingen vanaf circa 1890, of na de volstrekt onwettige ‘deling’ door de VN in 1947, zijn niet anders dan dat: immigranten. Ze zijn neergestreken in een mandaatgebied tegen de uitdrukkelijke wens van de bevolking en tegen de in het VN-handvest omschreven regels van internationaal recht. De bevolking van Palestina en haar leiders hebben geprobeerd zich met primitieve middelen te verzetten, maar hebben het verloren van de immigranten met hun superieure financiële en militaire organisatie van westerse oorsprong.⁷ 

De politiek van Israël is altijd geweest het scheppen van voldongen feiten, voldongen veroveringen die werden vastgehouden met behulp van de haar constituerende westerse staten in Europa en Noord-Amerika. Die politiek is tot nu toe nimmer afdoende aangevochten en gaat dus door. Israël kan zich gedragen als schepper van steeds nieuwe voldongen feiten, om daarbij zijn status als zich continu uitbreidende bezetting met enorme overmacht te bestendigen. Maar als het de steun van het Westen verliest heeft het niet langer de middelen om zichzelf te beschermen, zal het niets meer hebben om z’n bestaan te waarborgen, noch de grondstoffen om zichzelf overeind te houden. Het zou atoombommen kunnen gebruiken, maar die brengen de legitimiteit van het westers implantaat op geen enkele wijze dichterbij.⁸
 

De uitweg

In dit stuk pleit ik ervoor dat de verplaatsing van miljoenen zionisten naar Palestina ongedaan wordt gemaakt. Dat de zionisten die naar Israël zijn geëmigreerd teruggaan naar waar ze vandaan kwamen, en dat de in Israël geboren nakomelingen van emigranten gevraagd wordt of ze zullen teruggaan naar de landen van hun ouders of grootouders of naar andere landen.

In een goed doordacht VN-plan om Israël te dekoloniseren en Palestina te reconstrueren moet het onrecht dat de Palestijnen werd aangedaan niet herhaald worden. Honderdduizenden Palestijnen werden uit hun huizen en van hun land verdreven, zonder ooit ook maar een cent compensatie te ontvangen voor de immense schade die het zionistische project hen heeft berokkend. Dat is geen voorbeeld om te volgen. Mijn voorstellen behelzen geen “deportatie” van Israëli’s, maar geven hun mogelijkheden om elders een beter leven op te bouwen, waardoor na verloop van tijd het zionistische project uiteen zal vallen. Ik herhaal: het voorbeeld van de zionisten in 1948 verdient geen navolging. Dat moet nooit herhaald worden! Het doel moet zijn om te komen tot een vreedzame beweging om de pre-koloniale status te herstellen. Er moet (eindelijk) compensatie worden betaald aan de oorspronkelijke Palestijnen en tevens aan alle zionisten die bereid zijn tot vreedzame emigratie uit het veroverde land.

Deze compensatie moet worden betaald uit een fonds van de Verenigde Naties dat door hen moet worden opgericht en beheerd. Het geld moet voornamelijk komen uit die landen die hebben geholpen Palestina te verdelen in 1947: de Verenigde Staten, Europa en Rusland. Deze landen moeten al diegenen die Palestijns land hebben gestolen de mogelijkheid bieden zich legaal in die landen te vestigen. Uiteraard kunnen ook andere VN-leden aanbieden bepaalde aantallen zionistische kolonisten op te nemen.

Het aanbieden van een zeer royale compensatie in ruil voor emigratie zou ook veel geld besparen vergeleken met de voortgaande demografische en militaire bezetting van Palestina. Het voorstel tot compensatie is vergelijkbaar met dat van de Likoed-politicus Moshe Feiglin (noot 11), die het voorstelde voor Palestijnen. In zijn optiek was het beter Palestijnen geld te geven om te vertrekken dan om enorme sommen uit te geven aan veiligheid. Zoals hij in 2013 verklaarde:

De staat Israël besteedt elk jaar 10% van z’n Bruto Nationaal Product aan de tweestatenoplossing en de Oslo-akkoorden. Israël betaalt voor afscheidingen, raketafweersystemen (Iron Dome) en een beveiliger bij elke koffiebar. Binnenkort moeten we bij elke school in Tel Aviv een Iron Dome neerzetten. Met dat budget kunnen we elke Palestijnse familie in de Westelijke Jordaanoever 500.000 dollar geven om migratie te bevorderen naar een plek met betere toekomstverwachtingen. In westerse landen neemt de bevolkingsgroei af, dus die zullen hen zeker willen opnemen.

Binnen de door mij bestreden visie die Israël afbeeldt als gerechtvaardigde staat is wel altijd een plek geweest voor een verlangen van de Palestijnen naar ‘een eigen stukje van Palestina’. Met het mogelijk maken van een zogenoemde Palestijnse staat zou Israël een status van deelrechthebbende realiseren en ‘vrede’ sluiten met de oorspronkelijke bevolking. Maar in mijn visie van Israël als kolonie hebben ‘deling’ of vrede geen enkele betekenis. Israël als kolonie kan niet voortbestaan en dus ook niet haar voortbestaan ‘delen’ met een Palestina. De Palestijnen hebben het recht volledig te worden bevrijd van hun koloniale bezetters, en die bezetters hebben een plek; de plek van waar ze kwamen. De Palestijnen hadden die luxe niet in 1948.

Een nieuwe, niet gewelddadige manier van denken over Palestina in termen van beloning, compensatie en “Palestijnse emancipatie” is essentieel om de wapenwedloop en de toenemende spiraal van militair geweld een halt toe te roepen. De bevolking van Palestina werd na duizend jaar verdreven om ruimte te maken voor de zionisten. Deze ernstige daad van verdrijving wordt in stand gehouden door militaire onderdrukking die zowel gewelddadig als onrechtvaardig is. Het einde aan dit geweld lijkt niet in zicht, aangezien de Israëli’s er jarenlang veel profijt van hadden in de vorm van land en politiek overwicht. Maar als de wereld een andere strategie zou hanteren, namelijk het beëindigen van de deportatie en de militaire onderwerping van de Palestijnen, zou dat een goede stap zijn in de richting van het rechtzetten van de meest fatale vergissing van de naoorlogse westerse politiek.

Daarnaast zouden we het de Israëlische economie zeer moeilijk moeten maken, net als niet zo lang geleden in het geval van Zuid-Afrika. Het is evident dat dergelijke maatregelen de politieke, morele en economische positie van Israël drastisch zullen veranderen. Er zou een datum vastgesteld moeten worden (bijvoorbeeld 12 of 15 jaar na het begin van het compensatieprogramma) waarop de Palestijnen volledige zeggenschap krijgen over het gehele gebied. Die zeggenschap hadden ze al moeten krijgen op basis van het VN-handvest na afloop van het Britse mandaat op 14 mei 1948. Zionisten die willen blijven zouden die keus kunnen krijgen, maar het is aan de Palestijnen om die optie in te willigen. Deze ex-kolonisten zouden geen aparte privileges, wegen, wetten, bescherming of enclaves krijgen. In de Palestijnse staat zouden zij onder andere wetgeving vallen dan nu het geval is.
 

Een benadering van Palestina zonder oogkleppen

Bijna alle critici van de Israëlische politiek verzanden hopeloos in een discussie over de gewenste status waarheen het conflict zich dient te ontwikkelen. Voor Israël is die discussie een waardevolle, permanente vaudeville, een voorstelling van gedresseerde circusdieren, ver weg maar van enorme propagandistische relevantie.⁹ 

Er zijn veel gedresseerde dieren die ijverig de meest gewenste visie verdedigen, waarbij Israël ‘vrede’ sluit met de Palestijnen die dan een ‘eigen Staat’ krijgen. De Palestijnen moeten dan wel de rechtmatigheid van hun verdrijving erkennen. Zowel de zionisten als de oorspronkelijke bewoners wonen in die toekomstfantasie apart, ieder in hun eigen stuk van Palestina. Israël heeft deze fantasie sinds haar ontstaan levend gehouden (alleen was er nimmer een leider of een juist moment, of een voldoende zich neerleggen met de -voldongen- feiten om die vrede aan te bieden dan wel te realiseren). In een situatie waarbij de zionisten alle spelregels maken kan die ‘vrede’ er nooit komen.

De kolonisatie breidt zich sinds 1948 juist uit, en de wetten van het land maken duidelijk dat de Palestijnen niet alleen militair onthand zijn, maar ook beroofd zijn van hun wettelijke rechten. Verzet van Palestijnse kant tegen de ‘continu expansie’-politiek van Israël wordt omgebouwd tot een nieuwe rechtvaardiging voor het voortduren van deze ‘continu expansie’-politiek. In het minuscule stukje overgebleven Palestina is een onleefbaar en sociaaleconomisch vernietigd Bantoestan gecreëerd van mensen die opgesloten zijn in een door militairen op despotische wijze en vaak met dodelijke gevolgen bestuurd gebied tussen grenzen, muren, gefortificeerde nederzettingen en wegversperringen. Tot mijn verbazing blijven velen ondanks alles geloven dat het zionisme ‘vrede’ zal sluiten met de oorspronkelijke bewoners. Onder de paraplu van die utopie hoefde Israël niets anders te doen om te worden wat het nu is dan die spookachtige ‘vrede’ eindeloos uit te stellen. Israël is zo groot en zo sterk geworden dat men er hardop durft te zeggen wat vroeger slechts voor de zwaarste critici duidelijk was: de kolonisten zullen heel Palestina ontdoen van de Palestijnen, om daarmee de ideologische – en racistische – essentie van het zionisme te realiseren.¹⁰ ,¹¹

De zogenaamde ‘één-staat-oplossing’ hanteert ook de utopie van vrede, waarin de verpauperde Palestijnen op wonderbaarlijke wijze dezelfde rechten krijgen als de kolonisten. Hoe mensen in de ‘één-staat-oplossing’ kunnen geloven is mij onbegrijpelijk. Nog nooit heeft een koloniaal bewind haar dominantie opgegeven zonder strijd. Is in Palestina die strijd te verwachten? Zijn er aan Palestijnse kant ooit genoeg mensen en wapens en geallieerden om daarin een reële mogelijkheid te zien?
Natuurlijk niet. De ‘één-staat-oplossing’ is een bedrieglijke droom, net zoals de ‘twee-staten-oplossing’. Zionisten delen het land niet, het is hen immers door God en de atoombom gegeven en aan hen alleen. Ze hebben de afgelopen zestig jaar gebruikt om dat glashelder te maken. Daarom is er slechts één serieus te nemen optie: de volledige opheffing van de kolonie en het beëindigen van de verdrijving en de landonteigening die begon in 1948. De enige wijze waarop dat kan gebeuren is het oplossen van de westerse grondslag van die kolonisatie; het militair, ideologisch en economisch op de been houden ervan.