Ooit vergaat de wereld…

PREPARE FOT THE END OF THIS WORLD




Geloof, hoop en liefde, met die begrippen werden en worden christelijk opgevoede kindertjes al vroeg geconfronteerd. De drie goddelijke deugden, werden ze genoemd. Kan ongelovig zijn samengaan met waarde hechten aan deze deugden? Zijn ze niet gewoon menselijk, al te menselijk? Dat dergelijke vragen voor de hand liggen werd in christelijke kring maar al te goed begrepen. Katholieke kindertjes werd vanaf hun jongste jaar dan ook ingeprent:

“Waartoe zijn wij op aarde? Antwoord: Wij zijn op aarde om God te dienen en daardoor hier en in het hiernamaals gelukkig te zijn.” De eerste vraag in de katechismus.

Geloven op een gelukkig bestaan na onze dood…

Ja die kindertjes kwamen in een fuik terecht waaruit moeilijk te ontsnappen viel. Lees die katechismus nog maar eens.Laten we nu eens opperen dat geloven op de eerste plaats te maken heeft met vertrouwen hebben in, in andere mensen wel op de eerste plaats. Dan verandert de kijk op dat begrip fundamenteel. Dat geloof kan geschonden worden, opgezegd, verstevigd worden.

Wederom was het Jur Kuipers die me op dergelijke gedachtesprongen hielp met een e-mail. Ik laat hem hier in extenso volgen. Veel stof tot overdenking, zou ik zeggen!


jur kuipers



Wereld vergaat niet, zegt paus… “We moeten niet geloven in die onzin!”
Says WHO?!
Da’s wat de Paus dus met zoveel woorden zegt!
Alsof de Bijbels/Christelijke interpretatie van “de grote afrekening” (Openbaring van Johannes) GEEN flauwekul is. Maar goed, voorlopig (?) kunnen we volgens de Katholieke Kerkvader weer rustig gaan slapen.

Hoewel… Hoewel… 
Je kunt nooit zeker weten….
Je weet maar nooit…

The Sydney Morning Herald reports that as many as 90,000 people are expected to attend a massive event in Guatemala City on December 21 just in case the world actually does end.

Wie weet zijn er nog vliegtickets te krijgen…


Waar doet dit mij ook alweer aan denken….
(…)

Oh ja!
Harold Camping die beweerde dat op 21 Mei 2011 de Wereld zou vergaan…
Want “het staat in De Bijbel” ! – zo wist stokoude “wijze” Harold ons te vertellen…



Harald Camping… “Het staat in De Bijbel!” 


Een uitgebreide mediacampagne volgde…



Busje komt zo…


…Die Wereld verging vervolgens inderdaad (een beetje) die bewuste dag… ,
…voor meneer Camping…
…en wat losgeslagen Godsdienstfanaten die achter hem aanliepen…
…Die vervolgens ontredderd en/of bankroet achterbleven…

Maar ook was “Cognitieve Dissonantie” waar te nemen…

Lees dit mooie artikel erover in The Guardian: It’s not the end of the world when doomsday prophets get it wrong …

Alternatively, failed prophecies may conveniently be postponed to a later date. 
For example, the Millerites, a north American religious group, predicted that the Second Coming would take place in 1833, but when nothing happened they rescheduled the event for 1844.


Dat debacle van de Milleranieten” werd “De Grote Teleurstelling” genoemd.
Je zou zeggen dat het die betreffende “Gelovigen” van hun geloof deed vallen…
Niets was minder waar…
Uit dat orthodox-protestantse “opwekkingsgeloof” van William Miller
onstonden o.a. Het Kerkgenootschap der Zevendedagsadventisten en het
Wachttorengenootschap (Jehovah’s Getuigen)

Ook de Nieuw Apostolische Kerk waar ik ooit in mijn vroege jeugd naartoe ging maakte iets dergelijks mee… 
…toen Stamapostel Bischoff meende “het licht” gezien te hebben…
Wikipedia: Gemeente van Apostolische Christenen.

Vanaf 1950 begon de nieuwapostolische stamapostel J.G. Bischoff te verkondigen, dat hij niet zou sterven,  omdat Jezus voor die tijd zou wederkomen. Ongeloof in ‘de boodschap’ zou leiden tot de eeuwige dood.


…en de beste man was ook al niet “brandschoon” in WOII…

Die “Boodschap van Bischoff” draaide uit op een farce… 
(nog steeds een moeilijk gespreksthema binnen die kerkstroming maak ik uit diverse artikelen op het web op…)
Maar na wat reuring gingen velen over tot de orde van de dag of gingen verder in een “afsplitsing”, waar het Christendom er zo’n 7000 van schijnt te hebben (“and counting”), …
… is me – NOTA BENE! – verteld door een Jehovah’s Getuige.

Hier de EO-documentaire (NB!) over Camping en zijn volgelingen: Holland Doc: Het kaf en het koren
Documentaire over de denkwijze van enkele aanhangers van Harold Camping. Camping voorspelde dat op 21 mei 2011 alle gelovigen in de hemel zouden worden opgenomen.

Deze NCRV-documentaire is naar mijn mening ook zeer de moeite waard (tipte ‘m eerder…): NCRV Dokument: Voor de eeuwigheid
Pim is overtuigd dat het einde van de wereld nabij is. Zijn vrouw heeft hem zien veranderen van een vrolijke vrijbuiter in een stille gelovige man. 
Dat zet hun huwelijk onder zware druk.

Neem de Bijbelse Apocalyps vooral niet LETTERLIJK.
Hoe dan wel ?!
Daar is de (zelfverklaarde) opvolger van Apostel Petrus – De Paus – dus niet zo helder in.

Maar je weet maar nooit…
…”Hij komt als een dief in de nacht” …

…”Geloven” blijft vissen in “troebel water”…
Maar goed…
’t Is een “Menselijk Fenomeen” en daarom niet uit te bannen.
…Het geeft naast “saamhorigheidsgevoel” en niet zelden heel veel ellende af en toe vermakelijk nieuws.

Als ‘ie nou nog even wil doorpakken… 
(…)



“Tasten in het Ontastbare
 is als tasten in het Duister”
Jur Kuipers
 
(dat “tasten” jeukt niet alleen… 
…het kietelt af en toe)
“expedit esse deos, et, ut expedit, esse putemus” 
(het is handig dat er goden bestaan, en omdat dat handig is, laten we er dan maar in geloven)
Ovidius



Beste groet,
 
Jur.




‘To surrender to ignorance and call it God 

has always been premature, and it remains premature today’

— Isaac Asimov




Onderstaande reactie van Sonja heeft Jur geïnspireerd dat een uitvoerig antwoord. Ik laat het hier in zijn geheel volgen.



Mooi geformuleerd Sonja!
 
Het gedrag van Mensen is niet magisch.
Wij zijn dieren. Weliswaar hebben we een groot Brein en onderscheiden wij ons vooral door het extreem uitontwikkelen van sociaal en cultureel gedrag. Maar zaken zoals bijvoorbeeld “liefde voor een kind” en ander empathisch gedrag naar soortgenoten (medemensen) toe is waarschijnlijk grotendeels uit te leggen.
Interessant in deze is de ontdekking van Spiegelneuronen in de hersenen dat mogelijk onze empathische vermogens (deels?) verklaart.
 
Ik ben geen wetenschapper, laat ik dit voorop stellen.
‘k Ben “Huiskamerfilosoof” (ahum!) met (obsessieve) interesse in Biologie.
 
Er wordt veel onderzoek gedaan op het gebied van Menselijk gedrag, o.a. middels Hersenonderzoek. Heel veel over ons gedrag is nog lang niet duidelijk en niet zelden spreken onderzoeken elkaar tegen. Wel wordt meer en meer duidelijk dat veel in ons gedrag is aangeboren. Overgeërfde eigenschappen – geërfd van voorouders – spelen mee.
Opvoeding en omgevingsfactoren spelen een rol in hoe een persoon met die overgeërfde eigenschappen verder wordt gevormd. Tweelingstudies lijken uit te wijzen dat karaktereigenschappen al voor een groot gedeelte bij de geboorte vast staan.
 
Zelf ben ik er niet van overtuigd dat “wat nog niet verklaard is” in het esoterische gezocht moet worden. We zullen echter nooit achter de ultieme waarheid komen. Toch ga ik liever af op wat de Wetenschap ons probeert te verklaren dan dat ik me overgeef aan zweverig gedoe. Da’s voor mij persoonlijk een zwaktebod.
 
Wetenschap probeert de tastbare werkelijkheid te verklaren.
 
Wij bestaan.
Dat is bijzonder.
We zijn een product van al het leven dat voor ons was.
Het gevolg van Natuurlijke Selectie –  zo werkt “de Natuur”.
Daar zit geen bedoeling achter.
 
“Wij Mensen” zijn nieuwsgierig en hebben het vermogen ons vragen te stellen over “oorzaak en gevolg”.
“Wij Mensen” leggen zo waarde in ons bestaan.
Daarin onderscheiden wij ons van ander leven op onze planeet (bij mijn weten zijn er geen andere dieren die dit doen).
 
En dan blijft natuurlijk nog het filosofische gegeven van “HOE” en ‘WAAROM”.
Als het “Hoe” is verklaard betekent het nog niet dat dan automatisch het “Waarom” is gevonden.
Wetenschap houdt zich bezig met “Hoe”,  – het “Waarom” is filosofisch.
Daarom denk ik niet dat “Bijgeloof” of “Geloof” ooit zullen verdwijnen.
Toch vind ik “Bijgeloof”/”Geloof” voor mijn persoonlijke leven een zwaktebod.
 
In het geval van “Religieus besef” is er tegenwoordig een uitgebreide discussie gaande of hier mogelijk sprake is van “Groepsbelang”.
Veel  Wetenschappers denken dat “Verwanten-selectie” (Kin Selection) bij groepsdieren essentieel is – Als het niet je eigen Genen (erfelijke eigenschappen) in jezelf zijn dan die van je directe familieleden die moeten worden gehandhaafd – want zitten ook jouw Genen in. 
Bij Religie (waarin dit “besef” in een dogma is gegoten) gaat het om grote groepen waarvan individuen niet persé direct verwant aan elkaar hoeven te zijn – dit zou schadelijk voor “eigen Genen” kunnen zijn… 
Waarom dan toch Religieus besef? 
Richard Dawkins vergelijkt dit met een “computervirus” – het infecteert en gaat – als een “Meme” – een eigen leven leiden. Een virus van de Geest – een hinderlijk bijproduct van die overvloedige neuronen in ons hoofd. 
Persoonlijk denk ik anders waar te nemen, maar ik ben maar “amateurtje”…
Dawkins schiet teveel door (mijn mening) in zijn afkeer van Religie. Dawkins speelt de bal te hard door alle “gelovigen” te veroordelen en kortzichtigheid te verwijten. Dat werkt contraproductief.
Bovendien denk ik dat Richard Dawkins de gemiddelde “denkende Mens” hoger inschat dan waar die gemiddelde Mens vaak toe in staat is. Dat is geen minachting van mij, maar een constatering.
Scott Atran, antropoloog, zit wat dat betreft op dezelfde golflengte als ik. Wetenschap is nu zo ver gevorderd en ingewikkeld geworden, zegt Atran, dat het voor de meeste Mensen nauwelijks meer te bevatten is.
WETENSCHAP bedrijven VEREIST VEEL KENNIS en is HARD WERKEN en NIET EENVOUDIG.
Om die reden – zo vindt Atran – (ben ik mee eens) kun je een eenvoudige burger NIET verwijten dat hij het niet kan volgen en om die reden zoekt naar een “eigen waarheid”.
 
Dat mensen in Religie hun “zingeving” vinden keur ik dus niet af, al wringt dit persoonlijk bij mij (moet ik toegeven).
 
Religies vormen Culturen – grote groepen Mensen met eigen gebruiken en regeltjes die zich zo in “de Natuur” handhaven…
Heb er zelf niks mee (ik ben Atheïst), maar weet niet of ik een uitzondering op de regel ben…
 
Kan het zo zijn dat het een toevallige Genetische afwijking is geweest dat invloed heeft gehad op onze psyche? en zo “Religieus besef” positief voor onze soort heeft uitgewerkt?
Dit is het zogenaamde “adaptatie-model”, dat in een vorm is gegoten dat “Groepsselectie” wordt genoemd (ook wel “Multi Level Selection”).
Hoe kan het zijn dat Homo sapiens (de moderne Mens) zich vrij plotseling en ook nog eens kort geleden (ca. 35.000 jaar geleden) is gaan uiten (Venusbeeldjes en andere “artistieke” of “spirituele” voorwerpen, Grotschilderingen…) terwijl ‘ie dit het grootste deel van z’n bestaan niet gedaan heeft? (Homo sapiens “verscheen” ca. 190.000 jaar geleden, waarschijnlijk voortgekomen uit Homo heidelbergensis).
Dit “uiten” (expressie) duidt mogelijk op een Genetische oorzaak (een mutatie in een bepaalde erfelijke eigenschap).
Men heeft het over de ontwikkeling van Taal en het FOXP2-Gen die mogelijk van invloed is.
links:
Ook heeft men het over de “God Spot” (een andere G-plek dus…)  in het brein dat mogelijk van invloed is…
Het schijnt te liggen in de Temporoparietal junction (TPJ), het “kruispunt” tussen de Temporale -en Pariëtale Kwabben in de hersenen.
 
De Menselijke Psyche ging ook nog eens anders tegen “het bestaan” aankijken toen Mensen landbouw gingen bedrijven. Mensen gingen in grote groepen samenleven en gaven hun nomadisch bestaan op den duur op.
Ik denk dat er toen een “voedingsbodem” ontstond voor “collectieve spiritualiteit”.
Ook werd “Land” “BEZIT” – Mensen zagen zich niet meer als onderdeel van de natuur, – de natuur kon worden onderworpen. 
Degene die de meeste macht heeft in “de groep” is de baas… Dus bepaald ook hoe anderen zich zouden moeten gedragen. 
…En als dan onbewust of bewust (om de macht te krijgen) “spiritualiteit” in een zak wordt gegoten dan heb je “Religie”. 
 
Een MUST SEE in deze is deze lezing (link) van neurowetenschapper Robert Sapolski.
Robert Sapolsky: Are Humans Just Another Primate?
 
…Of “Geloof” is uitgevonden…
’t Is hoe je het bekijkt…
In zekere zin wel vermoed ik, maar het is volgens mij wel ingewikkelder dan hoe jij dit zo stelt Sonja.
Maar goed… nogmaals: ik ben maar een “huiskamerfilosoof” (“armchair philosopher”).
 
Laat ik benadrukken dat er in het Wetenschappelijk Domein GEEN consensus is waarom en hoe Mensen tot Religieus besef komen.
 
De Mens schijnt het enige wezen te zijn die oorzaak en gevolg tracht te doorgronden.
Bezig als hij is met “HOE” en “WAAROM”.
 
Midas Dekkers, Bioloog/schrijver en cynicus (zo zie ik hem), wist het in een interview met de Evangelische Omroep goed te verwoorden.
Hij zei, kwam erop neer, dat ons verstand een zegen en een Vloek is. De Vloek is namelijk dat wij WETEN dat we dood gaan. Andere Dieren hebben waarschijnlijk dit besef niet (of in mindere mate).
Wat zou het toch mooi zijn daar niet het “besef” van te hebben…
En zo bedenkt de Mens een “REDEN” van bestaan (“Geloof”), terwijl ‘ie er niet is.
 
Een Mens is een groepsdier dat in een sociale context moet leven om zich te kunnen handhaven.
“Hoop” en “Liefde” is denk ik een combinatie van “Software” en “Hardware” in ons “Sociale Brein”, ook nog eens beïnvloed door “chemie” (inderdaad).
 
Waarschijnlijk.
Zeker weten doe ik dit niet.
 
Dank voor je reactie Sonja.
Hoop dat ik voldoende antwoord heb gegeven op jouw vraag.
 
Hartelijke groet,
Jur Kuipers





4 opmerkingen:

  1. Zijn geloof, hoop en liefde menselijk? Ja, maar geloof, om het ieder welk geloof, is uitgevonden. Hoop is een psychische (tegen-)reactie op leed en onmacht. Liefde is een chemische reactie in het lichaam óf in sociale context het koesteren van een langdurige empathie voor iets of iemand.
    Zoiets?

     
    Beantwoorden

  2. Sonja, mag ik je attenderen op het antwoord van Jur op jouw reactie?
  3.  

  4. Dit valt mij een beetje tegen zeg. Geen 1 zin over de PVV of PVV aanhangers die achter jou aanzitten en je leven zuur maken? Gaat het nog wel goed
    met je?

     
    Beantwoorden

  5. Beste Jur, dank voor je uitgebreide reactie. Wij bestaan.

    Sun Ra zei: ‘If we came from nowhere here, why can’t we go somewhere there?’

    Ik denk dat mensen zich van dieren onderscheiden omdat we een geweten hebben.

    Maar filosofie is ook een (niet empirische) wetenschap. Behalve in de VS, daar is ‘philosopher’ een benaming voor iemand die door vrienden en bekenden wordt onderhouden met leningen en giften.

    Ik zie bijgeloof, geloof, en religie iets wat uit dezelfde bron komt. Religie is een vormgegeven geloof. Het duidt het geloof. Maar ik zie bijvoorbeeld nalopers van een politieke ideologie ook als gelovigen. Ik denk dat alles heeft te maken met identiteit (wie zijn wij, waar komen we vandaan, en waarom ben ik die ik ben). God representeert vader, pappa. En Maria mamma. En Jezus staat voor de geliefde. De symboliek geeft rust: ik ben thuis, ik ben veilig, ik hoor erbij, en er wordt van gehouden om wie ik ben.

    Geloof móet uitgevonden zijn zijn omdat het zo zwaar leunt op taal (woord & beeld). De heilige schrift.

    Ik geloof in de theoriën van Sigmund Freud. Het bewustzijn is een geweldige uitvinding.

    Dawkins heb ik geprobeerd, maar ik vind ’t helemaal niks. Verder weet ik niet zo veel hoor:)

    De ontwikkeling van aap naar mens kwam afgezien van het uiterlijk tot uiting in de ontwikkeling van de taal. Alles is taal (woord & beeld). Zelfs denken doe je in taal. En dromen.

    Ik denk wel dat dieren beseffen dat het leven eindig is. Ze zien het namelijk, net als wij keer op keer gebeuren. Alleen dieren leven veel meer, zo niet alleen maar, in het moment. Ze denken niet na over hoe het gisteren was en maken geen plannen voor de volgende dag. Ze Zijn.

    Er zijn dieren die rouwen om een partner of groepsgenoot. Maar niet langer dan een dag.

    Je schrijft: “Een Mens is een groepsdier dat in een sociale context moet leven om zich te kunnen handhaven.” Zo zie ik het niet helemaal. Ik erken de behoefte die we hebben om ons in groepen te verzamelen. We moeten ons aan anderen kunnen spiegelen anders worden we eenzaam of depressief. Maar het leven in een sociale context is ook problematisch, omdat er regels nodig zijn, taboes zoals incest, een verbod op moord, allerlei regels en verboden om onze primitieve instincten terug te dringen, opdat we elkaar niet (meer) afmaakten om een stuk vlees of een partner. Monogamie was geen morele beslissing, maar om ruzie te voorkomen. En voila daar heb je het: de groep werd een cultuur, en haar regels de beschaving. Misschien kun je het beter bijschaving noemen.

     
    Beantwoorden

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.