jur kuipers
De verkoop van boek “1984” van George Orwell (uit 1949) is met 9000% gestegen!
Op de vraag wat of wie “Big Brother” is krijg ik regelmatig het antwoord dat het van de TV is. Men bedoelt het internationaal succesvolle Pulp-TV-programma dat John de Mol puissant rijk maakte. Gluur-Televisie voor de Plebs. Hele volksstammen schijnen het interessant te vinden te kijken naar hoe anderen weken met elkaar opgescheept worden om elkaar vervolgens eruit te werken.
De Mol startte met dat format een trend…
Past wel bij de hufterigheid in de tegenwoordige Neo-Liberale wereld.
Hoe kijken naar een beeldscherm kan voelen alsof je een Lobotomie ondergaat.
De Plebs, dat liever niet te diep nadenkt -of niet na kan denken, mag maar wat graag gluren.
Kortom: “Big Brother” is een generieke term geworden voor deze Bagger-TV. Zodanig dat velen niet weten waar deze figuur nu eigenlijk vandaan is gehaald.
Nu overheden het nodig vinden de burger steeds vaker te bespioneren is er hernieuwde belangstelling ontstaan voor de èchte “Big Brother”, een figuur dat symbool staat voor de totalitaire staat waarin iedere burger nauwlettend in de gaten wordt gehouden.
Op straat, zo wordt in dat boek beschreven, zijn overal enorme afbeeldingen van “opper-machthebber” “Big Brother” te zien – “Grote Broer” – een man die nooit in het openbaar verschijnt. Bestaat ie wel? of is ‘ie slechts een metafoor voor een absoluut systeem? Het was naar verluid Orwell’s kritiek op het Communistisch Stalinistische Systeem in de voormalige Sovjet-Unie, maar mogelijk ook op het Nationaal Socialisme van het toen net verslagen Nazi Duitsland.
George Orwell schetste een Dystopie, een toekomstbeeld van waar het Stalinisme toe zou kunnen leiden. Jozef Stalin de “Grote Kameraad” alias “Big Brother”. Zo zou de wereld er in 1984 uit kunnen zien als het zo doorgaat…
Jaren geleden las ik “1984”. Daarna las ik dat andere boek van Orwell, “Animal Farm”, dat eveneens een kritiek is op zo’n totalitair systeem. In “Animal Farm” komen dieren in opstand en nemen de boerderij over. “Alle Dieren gelijk”. Maar dan zijn er de varkens die vinden dat e.e.a. gereguleerd moet worden. Tja… en zoals het ook met Mensen gaat… de drang naar Macht is niet te stuiten. Varkens gaan zich zelfs voortbewegen als Mensen, gaan op hun achterpoten lopen. Er ontstaan privileges, want:
“Some Animals are more equal than others”…
Mijn favoriete Symfonische Rockgroep “Pink Floyd” maakte er een prachtig muzikaal werk van: “Animals”. Roger Waters, de bandleider (bassist/zanger), liet zich vaak inspireren door het werk van Orwell.
Orwell’s boek “1984” heeft niets aan kracht ingeboet. Griezelig visionair lijken veel zaken die erin staan. Met name de technologie waarmee de burger zelfs thuis bespied wordt, – het lijkt wel erg veel op de PC met ingebouwde webcam.
Het inspireerde diverse filmmakers. Ik noemde al eens de speelfilm “Minority Report” van Steven Spielberg uit 2002. In de hoofdrol acteur Tom Cruise die – Nota Bene! – in het echt een van de topfiguren is van een UFO-Godsdienst waar paranoia de boventoon voert: “Scientology”.
Een andere dystopische speelfilm, ver voor George Orwell, dat eveneens een soort techno-dictatuur verbeeldt is Fritz Lang’s Metropolis uit 1927.
De titel boven dit bericht is ontleend aan een artikel van Lewis Beale, een Amerikaans Journalist, en handelt ook over Orwell’s “1984”. Staat op de website van CNN. Ook hier worden parallellen getrokken: “telescreens”, “the endless war”, “doublethink”, “newspeak”, “memory hole”, “anti-sex league”.
“1984”
Griezelig Visionair.
Naschrift Tibaert
Bedenk, Orwell schreef 1984 aan de hand van zijn ervaringen met Nazi-Duitsland of beter met wat er meteen na de oorlog over te constateren viel. Nauwelijks een decennium eerder begon het zo…
Uitgelichte afbeelding: Boekomslag 1984
