Ossietzky (midden) met zijn verdedigers Rudolf Olden en Alfred Apfel (1931)
Voor, tijdens en na het Derde Rijk bleven praktisch alle juristen en hoogleraren in dienst. Hoe was dit mogelijk? Belangrijker nog, gaat dit proces verder of preciezer, is het voorstelbaar dat een dergelijke ontwikkeling bij een politieke omwenteling wederom plaatsvindt, ook in ons land? De houding van Wilders t.o.v. onze rechtspraak en het meebuigen van media geeft te denken.
In Duitsland is over dit onderwerp volop gepubliceerd. Een goede introductie over de voorgeschiedenis geeft de bundel “Traditionen deutscher Justiz – Groß politische Prozesse der Weimarer Zeit” in 1978 verschenen bij Wagenbach.
In tegenstelling tot onze media deden de Duitse overwegend hun publieke plicht en informeerden omvattend over praktijken binnen de rechtspraak. En nog steeds. Een boekbespreking uit 1988 die niets aan actualiteit verloren heeft reproduceer ik hier.
Waarom ik dit materiaal doorstuur? Om te voorkomen dat later gezegd wordt, we wisten het niet en zeker zo belangrijk, om nu tot handelen over te gaan.
Am Abend vorgestellt
WDR 3 – 26 mei 1988
Uit de Weltbühne:
“Am 1. August 1914 brach das große Unglück über Europa herein. Jede erste Augustnummer dieser Zeitschrift ist seitdem der Verunglimpfung des Krieges gewidmet. Denn es soll nicht geleugnet werden – obwohl Leugnen heute nützlich sein könnte -, daß hier Leute schreiben, denen der Sinn für das Frisch-Fröhliche fehlt und die einen Krieg für ein großes Unglück halten.”
Aldus begint Alfred Apfel zijn artikel “Ein guter Tag für die Justiz” uit 1932 n.a.v. het proces tegen Carl von Ossietzky. Alfred Apfel, verdediger van Ossietzky aangeklaagd vanwege zijn uitspraak “Soldaten sind Mörder”. U kunt het in bovengenoemde bundel nalezen. Het “soldaten zijn moordenaars” werd in de zeventiger jaren wederom een geval voor de Duitse justitie.
In 1914, in 1918, in 1933, in 1945 vond geen wezenlijke omslag plaats. Nog een citaat uit die bundel. We schrijven 1932, het handelt dus over de periode voordat de nazi’s aan de macht kwamen:
“Das Reichsgericht war zum Kriegsgericht geworden; seine Judikatur unterschied sich nicht mehr von der königlichen Strafkammer, die 1914 das Urteil gegen Rosa Luxemburg gefällt hatte. Und wieder begann eine “große Zeit”.
Ook Hitler was aangeklaagde tijdens de Weimarer Zeit, net als Wilders in onze dagen. Zijn veroordeling liep uit op een farce en hij schreef, in samenwerking, “Mein Kampf” tijdens zijn verblijf in een luxe gevangeniscel.
Uitgelichte foto afkomstig uit vermeld boek
