Carlos Fernando Collares
Hallo lezer!
Eerst wil ik mezelf even voorstellen. Nog niet zo lang geleden werd ik een genaturaliseerde Nederlander afkomstig uit Zuid-Amerika. Mijn eerste reis naar Maastricht is iets meer dan 10 jaar geleden, toen ik aan de universiteit kwam studeren in cursussen voor universitair docenten. Deze cursussen hebben mijn leven voor altijd veranderd en uiteindelijk werd ik drie jaar later naar Maastricht gehaald door de universiteit. Mijn relatie met Nederland was een liefde op het eerste gezicht. Wat me het meest naar Nederland trok, was vrijheid. Een vrijheid die nog steeds niet bestaat in Brazilië, een voormalige kolonie met een staatszorgsysteem dat kampt met een gebrek aan adequate financiering èn corruptie.
Ik ben geboren in een Brazilië in een tijd dat het land nog werd geregeerd door een anti-communistische militaire dictatuur. Geleidelijk lukte het de maatschappij om directe verkiezingen te eisen. Ik ging naar school in het eerste jaar na de redemocratisering in het land. Ik herinner me dat mensen steeds bang waren om kwaad te spreken over de gekozen president uit angst voor represailles. Ze waren voortdurend bang voor staatsrepressie. Zelfs mijn vader zei dat ik ook thuis mijn mond moest houden toen ik slechte dingen zei over de president uit angst dat een buurman ons zou afluisteren en een aangifte tegen ons bij de politie zou indienen.
Op school speelden we mooie liedjes die tijdens de dictatuur waren gecensureerd. Rechtse folteraars en linkse guerrilla’s werden vrijgesproken door een Amnesty General Law. Kort na de redemocratisering van Brazilië en vóór de val van de Berlijnse muur, kwam een verre tante uit de familie van mijn grootmoeder van vaderszijde (die van Duitse afkomst is) rechtstreeks uit Oost-Berlijn. De communisten lieten haar alleen reizen omdat ze kon bewijzen dat haar broer in Brazilië terminaal ziek was, maar ze lieten haar een document ondertekenen dat de staat machtigde om al haar eigendommen in beslag te nemen als ze niet terugkeerde.
Toen de tante van deze grootmoeder naar huis ging, vertelde ze ons gruwelijke verhalen over de inbraak van de staat in gezinswoningen. Daardoor begreep ik dat het gevaar van autoritarisme en extremisme aan de rechterkant leeft en niet aan de linkerkant. En wat is beter dan denken in termen van ‘goede kant’ en ‘verkeerde kant’, te denken aan juiste stappen en verkeerde stappen. Denken dat jezelf aan de juiste zijde bent, kan je ziel corrumperen. En dan begrijp je waarom ik zo argwanend ben tegenover rechtse en linkse politici met vervreemdende retoriek die de verschillen tussen mensen benadrukken en tegelijkertijd mensen in categorieën generaliseren, of de ideeën van vrije wil en individuele verantwoordelijkheid ontkennen. Het lijkt me dat het mensen zijn die haat bevorderen en die zeker niet veel liefde in hun hart hebben.
Kunst kan helpen een wereld van meer vrede, liefde en eenheid op te bouwen. Vooral muziek, literatuur en architectuur. En zo vond ik Tibaert, iemand die dit allemaal verwelkomt. Zijn aanwezigheid in mijn buurt heeft me zeker geholpen om beter te integreren. Ik was verliefd op de stad en zocht informatie over de geschiedenis van de wijken. Toen ontdekte ik zijn blog vol met informatie en meningen en verdediging tegen de aanslagen van de neofascisten. Een man met een hart van goud en juiste principen en gedachten. Een van zijn gedachten trok mijn aandacht: dat de architectuur die door Le Corbusier geïnspireerd is, een negatief effect had op het sociale weefsel en de gemeenschapsgevoel, waardoor mensen meer geatomiseerde en daardoor meer kwetsbare werden. De combinatie creëerde een gunstig veld voor een slechte toekomst met misdaad en, uiteindelijk, fascistisch autoritarisme zelf. Hoe kunnen de mensen zich verzetten tegen autoritarisme als ze helemaal geïsoleerd van elkaar zijn?
Zoals ik al al zei, kan kunst helpen. Daarom breng ik twee suggesties: Guarani van Villa Lobos gezongen door Kiri Te Kanawa en de traditionele gezangen van de Yawanawa-stam uit de Amazone. Beide herinneren ons aan het belang van schoonheid, van contact maken met jezelf en andere mensen in je familie en je gemeenschap. Een goed recept voor de transformatie die de samenleving nodig heeft om de tolerantie en vrijheid die ik zoveel waardeer en hier in dit land vond te behouden. Het is zeer makkelijk om vrijheden te verliezen en echt moeilijk om ze te herwinnen. Liefde en vrede voor ons allemaal.
En hier een collectie van liedjes die gecreëerd zijn om onze zielen te genezen…
Canto da Tribo Yawanawá – Kanô Kanô
Uitgelichte foto: bron
