Doen we niet meer een oorlog van allen tegen allen werd in Europa besloten na 1945. Drie generaties hadden oorlog van nabij meegemaakt, de Frans-Duitse en de Wereldoorlogen. Je was toen geboren in de oorlog, ervoor of erna. Dat kennen we niet meer, we hebben de oorlog geëxporteerd. We voeren nu een War on Terror, zoals eerder een Koude. Ze zijn het resultaat zou je met enig cynisme kunnen zeggen van de dekolonisatie. Werden die ex-koloniën vroeger betrokken in oorlogen van het moederland, nu zijn ze haarden van onrust en voor een deel zelfs het doelwit. Dat willen we graag zo houden uit strategische overwegingen, uit kapitalistisch eigenbelang, de wapenhandel en voor het veiligstellen van de zo noodzakelijke grondstoffen. We voeren ook geen oorlogen meer, zo mogen ze tenminste niet meer heten, maar voeren politionele acties uit. Nederland was voor deze vorm van militair ingrijpen het gidsland.
Honderd jaar geleden zag het er totaal anders uit. Duitsland wilde zijn suprematie vestigen en tot de grote mogendheden behoren, Turkije moest vernietigd worden. Het heersende nationalisme deed de rest. Olie was ook toen al de inzet, olie in het Midden-Oosten. Voor verwarring en het door elkaar schudden van de plannen zorgde de Russische revolutie. We zijn nu honderd jaar verder, hoe wordt nu gedacht? Niet veel anders, nationalisme viert weer hoogtij en onze suprematie willen we behouden. Die botst onvermijdelijk met die van anderen.
We kunnen een parallel trekken met de tijd van toen, dankzij Karl Kraus. Hij legde minutieus vast wat hij te horen kreeg over de Grote Oorlog in “Die letzten Tage der Menschheit”. Een collage die je helemaal verplaatst in de tijd van toen. Het werk compleet uitvoeren is fysiek praktisch onmogelijk. Wel voor de Oostenrijkse radio is het volledig als hoorspel bewerkt. Werkelijk magistraal. Een montage…
De erfenis van die oorlog kennen we. Het nationalisme vierde hoogtij dankzij het fascisme en andersom. Oorlog, Shoah en vernietiging van cultureel erfgoed. Wederopbouw en verdringing, zowel door daders als slachtoffers. Consumeren werd het hoofddoel. Dat kon niet goed gaan. 1968…
Verdringing zoekt een uitweg, van en over Ulrike Meinhof.
Uitgelichte afbeelding: bron
