Bryan Terfel als Mephistofeles in “La Damnation de Faust” – Hector Berlioz (Parijs 2015)
Kunnen we nog terug van de eenmaal ingeslagen weg? Maatschappelijk, maar ook als individu, wel op de eerste plaats als individu? We zetten iets in beweging bewust of onbewust en kunnen niet meer terug. De ontwikkeling sinds de Verlichting en de industriële revolutie getuigt hier dagelijks van. Hebben we het kind met het badwater weggegooid, vraag je voor de zoveelste maal af bij de vertoning van een opera. Faust, de verdoemde Faust, hier in een enscenering om de persoon Stephen Hawking.
Ze werd afgelopen nacht uitgezonden op de Franse televisie en vanmiddag heb ik ze nogmaals samen met m’n vrouw teruggekeken. Een fascinerende uitvoering die iedereen moet zien die iets geeft om ons bestaan en onze toekomst. Bestaat Marguerite wel echt of jaagt Faust een schim na? In het werk van Berlioz zitten zoveel lagen, muzikaal, tekst en beeld, die stof geven tot interpretatie, dat je er niet over uitgesproken raakt. Wat een contrast met een cinematografisch maakwerk van Scorsese, Silence, deze week in het filmhuis gezien. Plat, eendimensionaal, met een geur van propaganda, westerse propaganda.
Beiden werken kun je wel in hun kern vergelijken. We hebben het dan over de dwaasheid van de mens, de dwaasheid van een cultuur, het streven naar een ideaal, dat nooit verwezenlijkt zal worden. Zijn we verdoemd of verdoemen we onszelf en met ons anderen tegen beter weten in?
Tegen dit licht bezien lijkt het bijna waanzin om de ander als gek en dwaas af te schilderen. Wie of wat is de instantie die dit kan en mag vaststellen? Even dicht bij huis, de verkiezingen naderen. Is Wilders gek? Aan u de vraag en waarop baseert u het antwoord is vervolgens mijn wedervraag.
In een reactie op “Waarover wordt niet gesproken?” schildert Jur Kuipers dit dilemma.
The New York Times:
Mental Health Professionals Warn About Trump
Zelf zou ik Donald Trump geen psychopaat willen noemen, eerder een sociopaat.
Zo maar weer even.
Uitgelicht screenshot: Bryan Terfel
