Heldenplatz: Österreicher verehrten Hitler “fast hysterisch” (1938)
“Gott schütze Österreich”, deze legendarische woorden sprak Kurt Schuschnigg, bondskanselier van Oostenrijk, austrofascist in maart 1938 voor de Anschluß aan het Derde Rijk. Adolf Hitler triomfeerde en hoe. Canetti verhaalt hoe de massa samengestroomd was op de Heldenplatz. Felle tegenstanders van het fascisme werden meegesleept door het enthousiasme en de rede van Hitler. Ze bekeerden zich van communist, liberaal of socialist tot fascist. Zou onze bloedeigen fascist Wilders hier van dromen als hij het heeft over de Anschluß van Vlaanderen bij een Groot-Nederland. Ziet hij zich al op een balkon staan op de Grote Markt in Brussel?
1988, een jaar voor de val van de Muur, die nauwelijks iemand had voorzien, en 50 jaar na de Anschluß. President van Oostenrijk een andere Kurt, Waldheim. Freek de Jonge zal hem zich nog wel herinneren. Wat riep Freek als speaker ook alweer door het stadion? Vervolgens zat Ajax met een staafincident. In Oostenrijk doet men dat anders. Daar is het theater het slagveld, afgezien dan van de Karl-Marx-Hof.
Thomas Bernhard kreeg de opdracht om voor de gelegenheid een theaterstuk te schrijven, het werd Heldenplatz. Meer informatie over de voorgeschiedenis en de première kunt u hier lezen.
Uitgelichte foto: Frankfurter Rundschau – Ingevoegd: Wagenbachs Quartplatte 12
