Is de vrouwelijke borst puur natuur of inmiddels cultuur? Wie maakt dat uit? De vrouw? Wie bepaalt wat ze er mee doet? Anderen of zijzelf? Bestaat het veelgeroemde individu wel of zijn we gemanipuleerde atoompjes afhankelijk van politieke, economische en sociale krachten? Eigen wil? Hoe wordt die gevormd? Ga eens te rade bij pastoor, dominee en reclameman!
1
“Nestlé is… the worldʼs foremost Nutrition, Health and Wellness company. We are committed to increasing the nutritional value of our products while improving the taste.” Wie twijfelt nog aan de vooruitgang en de zegeningen ons gebracht door het Zwitserse Nestlé?
Het is al bijna 150 jaar geleden dat de stichter van ʼs werelds grootste voedingsmiddelenproducent de vrouw verlost heeft van haar rol als zoogdier. Voordien was zulks slechts voorbehouden aan vrouwen uit de gegoede klasse met dank aan voedsters. Alle moeders, feitelijk babyʼs, gelijk: één kwaliteit (koe)melk. Water? Ook dat levert Nestlé. De zegeningen voor de emancipatie van de vrouw gaan nog veel verder: geprepareerd voedsel, cosmetica.
Om haar rol als emanciperende kracht te vervullen gaat dit concern geen middel uit de weg om haar positie te verstevigen. Er is nauwelijks een belangrijk orgaan, dat over onze voeding waakt, te vinden of er is ook een afgezant van Nestlé in te bekennen. En wie heeft het nog over ethiek, ondeugdelijk melkpoeder, dubieuze marketing strategieën, massale babysterfte, GM-voedsel voor melkkoeien?
Wijze lessen zijn te trekken uit de handelwijze van Nestlé en een andere gigant, Monsanto, hoe onze voedselvoorziening er in de toekomst gaat uitzien onder kapitalistische voorwaarden. Van de wieg tot het graf.
2
Treurig word ik van begrippen als natuurlijk instinct en moederliefde. Ze bestaan ongetwijfeld maar wat er onder verstaan moet worden blijft in het vage. Misbruik ligt op de loer. Medailles voor goed moederschap, zoals bij het krijgen van het zoveelste kindje ten dienste van het slagveld onder de naziʼs. De reclame- en de consumptiewereld staan er bol van, de gelukkige moeder die niet verzuimde…, vult u zelf maar verder in. Ook in de rest van de wereld, ook met babymelk. De schandalige uitwerking van dit mechanisme is bekend, massale babysterfte. Of te wel, naar beide zijden wordt morele chantage gepleegd, het is maar waar je als moeder woont en welk inkomen je geniet.
Het feminisme als zondebok tout court te bestempelen zonder de maatschappelijke context aan te geven gaat dus wel erg ver als het gaat over de keuze van voeding. Het mag alweer lang geleden schijnen maar het “baas in eigen buik” behoort tot een van de grote feministische verworvenheden.
Gisteren hoorde ik een interview met Simone Veil, minister van gezondheidszorg in Frankrijk in de zeventiger jaren en drijvende kracht achter het legaliseren van abortus. Ze herinnerde eraan hoe arme vrouwen de diensten van engeltjesmaaksters moesten gebruiken om van een ongewenste zwangerschap af te komen. De bemiddelde vrouwen lieten dat in Holland doen, vertelde ze. Zo “achterlijk” was Frankrijk toen nog en ook hier weer met dank aan de Roomse Kerk en haar invloedrijk netwerk. Vrouwen als object en niet als subject.
Echter, waarom verinnerlijken sommige of veel vrouwen, ik weet het niet precies, dat idee van wijfjesdier zo nadrukkelijk? Vrouwen zijn vrij om moeder of niet te worden. En helaas vrij om van hun kind te houden, zo bizar dat ook mag klinken. We hebben ons namelijk ontworsteld aan de natuur, hoewel we niet zonder kunnen. We zijn ontheemd, verstoten uit het aardsparadijs. De hieruit volgende tragiek voor mannen en vrouwen is dat zij nu zijn onderworpen aan een maatschappelijk krachtenveld, zeer bepalend voor de keuzes die ze kunnen of moeten maken. Daar past geen veroordeling bij voor bepaalde groepen en personen.
3
Het is een grote emancipatoire stap van het goddelijke voorbestemd zijn tot een menselijke beslissing over de zorg voor ons nageslacht en het behoud van de menselijke soort. Een weg terug is “goddank” niet meer mogelijk. We zijn verdreven, uit het aardsparadijs, uit de moederschoot, weg van de natuur, weg van God en de Duivel. We zijn eenzaam en alleen. Hoe heeft het zover kunnen komen? In de Middeleeuwen was nog alles op zijn plaats. De kerk in het midden, de ambachtsman, het herderinnetje…Een grote harmonie, althans, er werd naar gestreefd, het was het ideaal.
Liberalisme, kapitalisme, socialisme hebben het geloof in harmonie de das omgedaan, ons bevrijd. We kunnen niet terug en willen dat ook niet, de menselijke traagheid belet dat. We zijn verwend met al onze prothesen. We zijn overal en nergens. Geen rust. Uiteindelijk denatureren we niet alleen, maar worden tot machine, een van buitenaf gestuurde machine. Laten we een voorbeeld nemen aan de Wandelende Jood en weer tot onszelf komen. Wie weet krijgen we dan het besef dat nodig is om mens te worden. Mens te zijn, zonder God en duivel, zonder harmonie en zonder machine.
Vrouwen wees op uw hoede, dat zeg ik als man. Mannen willen hoe dan ook terug in de moederschoot, zij zijn het die de ontworteling veroorzaakt hebben, maar met alle geweld terug willen in die moederschoot, al is deze kunstmatig van karakter. De capsule auto met name.
Bron uitgelichte foto onbekend
