Wiel Arets: Stadsacademie – Maastricht
Het is hoog tijd om eens met de blik van een etnoloog naar onze samenleving te kijken en vooral naar hoe wij “leven” en ons laten leven. We delegeren in wezen al onze rechten aan een staat, die ons in opperste welwillendheid ons “grondrechten” toestaat. In principe is alles verboden behalve wat uitdrukkelijk wordt toegestaan. Elke vierkante cm wordt bestemd, grasspriet, stoeptegel of bebouwing. Ook de bebouwing waarin de mensen moeten leven wordt tot in het detail vastgelegd. Wel zo makkelijk. Zo weet zelfs de grootste sufferd de aansluiting te vinden voor het TV-toestel waarmee hij of zij aangesloten wordt op de wereld van het consumentisme.
De openbare ruimte is hoofdzakelijk opgebouwd uit drie elementen: een brede egale strook voor min of meer automatisch rijdende voertuigen, stroken om deze te “parkeren”, met liefst zo weinig mogelijk groen erom heen (kan kennelijk kwaad voor deze voertuigen: vallende bladeren en vruchten, vogelpoep) en smalle stroken met betontegels, bestemd om van het voertuig in zijn of haar onderkomen te geraken.
Planten de mensen die hier leven zich nog voort? Van kinderen, maar ook van ouderen, straatzwervers, kooplieden, muzikanten en vooral vrolijke jonge mensen geen spoor. O jawel, ʼs-avonds doemen op bepaalde plekken jongeren op. Dat moet dan toch tegen de hier heersende moraal zijn? Dan zie je plotsklaps enkele volwassenen lopen, ze kunnen dus klaarblijkelijk nog lopen, met een hond aan een touwtje. Kennelijk houden ze dus wel van dieren. Twee straten verder deponeert de hond zijn drol ergens tegen een gevel of in een grasperk en ze maken weer rechtsomkeer.
Een samenleving als deze, geregeerd door de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie en/of haar blokpartijen, schreeuwt om controle-middelen. Nadere informatie leert dat iedere volwassene een partijkaart bij zich moet dragen, zo kan gezindheid en afkomst makkelijker gecontroleerd worden; een veelheid aan technische middelen wordt al ingezet om de publieke ruimte te bewaken tegen mogelijke subversieve elementen die de burger in zijn rust zouden kunnen storen. Overwogen wordt bij pasgeboren babyʼs een implantaat aan te brengen, zodat hun levenswandel en gezondheidstoestand beter gevolgd kan worden. In een buurland, het Verenigd Koninkrijk, zijn al enkele vorderingen in deze geboekt. Hebben deze mensen dan geen enkel verzet? Maar zeker. Speciale gebieden zijn optimaal ingericht om, zoals dat heet, te consumeren. En er worden feesten georganiseerd, die met een hels kabaal vaak tot diep in de nacht voortduren.
Wollen wir den totalen Staat? Het heeft er alle schijn van dat genoeg mensen inmiddels zo aangepast zijn, dat een mosquito meer of minder er niet toe doet. Dan liever slaande portieren, warm draaiende diesels in het holst van de nacht en niet te vergeten rijdende discoʼs. Daar wordt mijn muziekgenoegen, de clavecimbelsonates van Rameau voorop, door vergald. Maar dat is de getolereerde straatcultuur, of liever de opgelegde. Als we die niet wensen, en niet de hele wereld naar de verdommenis willen helpen, moeten wij handelen, en niet de staat. De historie leert dat dat de wereld op zʼn kop is.
Nog dit. Steeds ben ik gefascineerd geweest door alles wat met geluid te maken heeft. In een flat gewoond met een steenbrekerij in de buurt, langsvarende schepen en twee scholen. Geïnspireerd door hoorspelen heb ik dat geluid opgenomen. Nog maar eens teruggeluisterd. Prachtig dat gegil van hoge kinderstemmen tijdens het speelkwartier. Daarachter het geluid van die steenbrekerij als, zo gek het klinkt, een rustgevend en vertrouwenwekkend geratel. Het was in de tijd van de autoloze zondagen. Wat een rust. Wie herinnert zich dat nog?
-
Veel lawaai, waartoe?
-
STRAATCULTUUR, DE PVDA, DE BLONDE GOD EN… MAASTRICHT!
-
SLOOP VAN DE STAD MAASTRICHT
Uitgelichte foto: Wiel Arets – bron