Maastricht, doorbraak richting Markt t.b.v. afrit Wilhelinabrug – 1930
In Parijs barricades terwijl in Maastricht een begin werd gemaakt met het bestemmingsplan Daalhof. Achteraf zat ik op de verkeerde plek, maar wie kon dat voorzien? Op 1 mei begon ik als ambtenaar op de Afdeling Stedenbouw. 1 mei, we noemen het hier een Belgendag.
Daalhof zou de eerste woonbuurt van Maastricht worden met werkelijke hoogbouw. Vijf hoogbouwflats waren gepland. Niet meer van die deprimerende flatjes van vierhoog die het bisdom had bedongen. Zo lagen de kaarten nog na de oorlog. Kerk en overheid… Hun opvattingen wat goed was voor de mensen vielen samen, hoogbouw heette asociaal te zijn, flatjes van vier hoog zonder lift niet. In de buurt Boschpoort was expertise verricht met hoogbouw, een buurt die door de overheid afgeschreven was. De pastoor had geijverd voor behoud en toen kreeg hij die hoogbouw op zijn dak. Die hoogbouw was niet het ergste, wel de bewoners. allemaal communisten riep hij uit…
De mensen waren inderdaad van geloof veranderd, maar anders. De consumptiemaatschappij werd omarmd, werken was nog slechts voor de dommen en die werden massaal van buiten gehaald. Steden kregen een volledig nieuw aanzien, ook Maastricht. Consumptiegoederen moeten gebruikt worden en dus dient daar alles op afgestemd te zijn. Het werd vooruitgang genoemd, de nieuwe tijd was aangebroken. Alles en iedereen werd gescheiden, geclassificeerd en genormeerd met als verbindend element de auto. Zo werd stedenbouw een domein voor verkeersplanners. Het met elkaar verkeren werd verbannen tot bepaalde oorden, nauwkeurig vastgelegd op kaarten en bouwplannen. Gefinancierd door ons allen via de regelgever, de subsidiegever en verantwoordelijke voor de infrastructuur, de staat.
Evenals Malberg zouden in Daalhof praktisch uitsluitend huurwoningen in de woningwetsfeer gebouwd worden. De provincie stak hier een stokje voor vanwege de suburbanisatie. Compensatie kreeg Maastricht met de annexaties van aangrenzend gebied op de oostelijke oever. Uitbreiding op Belgisch gebied bleef een vrome wens.
Zo kwam Daalhof tot stand. De ontsluiting van deze buurt vond plaats door het doortrekken van de Keurmeestersdreef vanaf de Via Regia. Het ziekenhuis Annadal lag nu eenmaal in de weg. Als het in de vijftiger jaren aan stadsarchitect Dingemans had gelegen was dat anders gelopen, dan was het tracé van de Wilhelminabrug doorgetrokken westwaarts en hadden de bewoners van deze buurt in een ruk rechtstreeks naar de Markt kunnen rijden.
Haaks op die hoofdweg zou een koppeling gemaakt worden met de Tongerseweg. Deze zou op zijn beurt dan aangepast moeten worden aan de te verwachte verkeersstroom. Gevolg: een heuse autoweg midden door Wolder. Uiteindelijk is die route er niet gekomen, maar werd parallel aan de Tongerseweg een tweede ontsluiting voor de buurt gemaakt, de Planetenhof.
O ja, er moesten nog woningen gebouwd worden, een school, in plaats van een kerk een buurtcentrum en natuurlijk winkels. Het gebied was een gegeven, het aantal woningen stond vast, nu nog verkavelen. Veel, heel veel van hetzelfde, vanwege de kosten en de noodzakelijke winst. Voor het eerst bij een nieuwbouwbuurt in Maastricht, er werd wat historisch erfgoed bewaard. Een stukje van de Romeinse Baan en een boerderij. God zij geklaagd, voor wie het gebied voorheen gekend heeft.
Braaf tekende ik het uit, dat bestemmingsplan. Twee zaken zijn gelukkig niet doorgegaan, de aansluiting op de Tongerseweg dus, maar ook de afbouw van de hoogbouw. De laatste twee flats zijn er niet gekomen, daarvoor in de plaats kwam het buurtje Daalhof-Noord.
 |
| Een uitsnede van het Ruimtelijk Ontwikkelingsplan 1973 met links het Albertkanaal. In dit plan was ook het verkeersstructuurplan verwerkt dat o.m. in een doorbraak dwars door de Sint Pietersberg voorzag. |
Op de foto linksboven het uitzicht vanuit het inmiddels gesloopte Stadskantoor van architect Dingemans. Vandaar uit werd Maastricht “ontwikkeld”… Aan de bouw van dat kantoor is nog een “grote” naam verbonden, die van Melchior. Ook het door hem gebouwde kantoor van Gemeentebedrijven is al weer verdwenen, evenals het wangedrocht Entre Deux, een ontwerp van het fameuze architectenbureau uit Rotterdam, Van den Broek en Bakema, denk aan de Lijnbaan. Bakema had het ontwerp nooit gezien en zag het resultaat bij de opening van dit winkelcomplex. Wat zei hij toen? Tja…
En de Markt, foto midden? Ook die diende te verdwijnen, mooi geordend en weggestopt in het Boschstraatkwartier op het Lakenweversplein.
Ingevoegde foto’s: Zicht vanuit de afd. Stadsontwikkeling op brug en Markt
2 gedachten over “Mei 68 en Daalhof”
Geef een reactie
Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.
Geweldig om deze pagina te ontdekken. Ik ben bezig met een kleine (persoonlijke) stripgeschiedenis over het opgroeien in de wijk Daalhof. Is er meer fotomateriaal beschikbaar over de wijk in de jaren 70 (of over de opbouw van deze wijk)?
Excuse, dat ik je reactie nu pas zie. Ben het hele weblog aan het reconstrueren, vandaar. Wat het fotomateriaal betreft moet ik je teleurstellen. Niets, helemaal niets. Wat ik vooral jammer vind is dat ik niet tijdig het terrein fotografisch verkend en vastgelegd heb. Stedenbouwkundig kun je Daalhof het best omschrijven als een wangedrocht, m.a.w. structureel is veel vernietigd waarvoor nauwelijks iets van toegevoegde waarde in de plaats kwam. Maar goed, informeer eens bij de gemeente. Ze hebben een foto-archief, dus wie weet?