Maastricht – Plan in Hoofdzaken (1962)
Om vat te krijgen op wat fascisme inhoudt zul je op zijn minst iets moeten begrijpen van religie, van ruimtelijke ordening, van kapitalisme, van het Italië een eeuw geleden. Wat blief, zegt u. Religie, RO? Juist, wat zijn de kernen van de drie monotheïstische godsdiensten? Waaraan is de ruimtelijke structuur gerelateerd in het Romeinse Westen, hoe wordt de Roomse Kerk bestuurd? We vragen het ons niet meer af, we vinden dit alles o zo vanzelfsprekend, dat wij het ideologisch totaal verinnerlijkt hebben, inclusief het hedendaags kapitalisme.
Fascisme is in een paar woorden uitgedrukt de allesomvattende en nauwelijks grijpbare ideologie die deze fenomenen politiek gestalte geeft en omzet in macht. Daar kun je geen lijstjes over samenstellen, dat is volkomen absurd. Wel kun je bestuderen en analyseren hoe planologische concepten werken, hoe conflictueuze toestanden omgesmeed worden tot harmoniemodellen. Zie onze SER na 1945.
Simpel gezegd, begin bij jezelf als je over fascisme wilt spreken of hou anders je mond. De volgende stap is leren duiden wat je waarneemt. Dat vereist kennis vergaren, verbanden leggen.
Emil Weiss: Zeugnis geben über Auschwitz (2009)
Bekijk deze documentaire als een geconcentreerd beeld over een ruimtelijke orde, ingebed in een historische proces welk tot volle wasdom kwam tijdens de industriële revolutie in Engeland en nu wereldomvattend is. Er lijkt geen ontsnappen aan mogelijk. De middelen om deze ontwikkeling gaande te houden zien we nadrukkelijk terug in het model Auschwitz. Ontken of negeer je dit model dan dien je over fascisme te zwijgen. Nogmaals, fascisme is als een kameleon, ze kan alle kleuren aannemen, zuigt alles in zich op, als het maar het ene doel dient, het uitoefenen van absolute macht en controle over mens en natuur onder kapitalistische voorwaarden.
Wonen en fascisme is de titel van dit stukje. Ze valt op twee manieren uit te leggen. Ze kan slaan op de orde waarin we te leven hebben, op die stad-land tegenstelling, maar ook op iets anders, bijvoorbeeld hoe het begrip fascisme gebruikt en vooral misbruikt wordt om personen en media, die melding doen over bijvoorbeeld huisvesting, sociale fricties e.d., onophoudelijk te diskwalificeren als bruin, nazi, fascist en meer van dat fraais.
Ter verdere illustratie: “Een tsunami aan propaganda.” En: Of de banaliteit van het kwaad.
-
HET ONGEWENSTE VOLK, AUSCHWITZ EN KAPITAAL…
-
JE MAG NIET CAPITULEREN…
-
VOLKSVERLAKKERS
-
AUSTRALIË
-
LEVEN EN WONEN, SCHULD EN HYPOTHEEK
-
EEN TSUNAMI AAN PROPAGANDA
-
OF DE BANALITEIT VAN HET KWAAD
Kaart: RO Maastricht