“OONNUZELEN HAALS! WETS TIECH NEET MÈT WEE STE LÖPS? HÖBSTE DAAN NOETS GEHUURD VAAN DAT CRAPUUL VAAN DENDWEIL, DIE BAGAGE, DAT TUUG…”
Euver ‘ne gooi week is ut weer vastelaovend. Noch noets höb iech mètgemaak dat ‘ne Hollènder aoch mer gèt vaan dit fies begrip. Wat wèlste? Ze verstoon gein Mestreechs, die sjoene zeute taol, um mer te zwiege dat ze die taol noets onder de knee zalle kriege. En zónder mekaar te verstoon geit ut neet.
Onze taal begrijpen ze niet, maar ook onze dichters zijn nauwelijks doorgedrongen tot in de polder. Neem nu Robert Franquinet of Mathias Kemp. Deze laatste heeft in zijn jonge jaren “De bonte storm” geschreven, de boonte störrem in good Mestreechs, waarin niet zozeer het carnaval maar typische Maastrichtenaren geschilderd worden, alsof ze uit de verhalen die ik ken van mijn familie zijn weggelopen.
Je moet feitelijk die oude buurten en hun bewoners nog meegemaakt hebben, in hun woningen zijn geweest, de geur hebben opgesnoven. De Mesteechter Geis hebben geproefd. Die is nu grotendeels verloren. Het carnaval is hiermee teloor gegaan, helaas.
Lees het boek maar van Kemp, de sfeer van de Ezelemèrret en de Aw Brök komen weer boven. Ut Mestreech door Hollènders ingepik meh mèt Waole en Pruse oppe stóp.
Met dank aan de digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren:
DE BONTE STORM – MATHIAS KEMP
Carnaval, katholiek? Robert Franquinet in “Spiegelgruis” (1949):
“Het symbool der driedubbele tiara alleen reeds is een aanfluiting voor Kristus. Kristus had geen steen voor zijn hoofd en stierf aan een houten balk. Hij heeft meer gemeen met de communist, die te Mauthausen voor zijn idealen aan de doodsmuur hangt dan met een paus, die vergezeld van een stoet vol carnavaleske bezienswaardigheden zijn glimlachjes en zijn zegeningetjes uitdeelt, ondertussen met kostbare vederen bewuifd tegen de middagwarmte…”
Uitgelichte afbeelding: bron
