Egon Schiele – Tote Stadt (1912)
Onlangs zond Arte de beroemde documentaire Shoah van Claude Lanzmann als een geheel uit. Op mijn door “antifascisten” weggehaalde weblog bij Google had ik speciale aandacht willen besteden aan een persoon uit die documentaire, de enige die een ooggetuige verslag heeft gedaan over de toestand in het getto van Warschau aan Roosevelt en de president duidelijk maakte wat met de joden stond te gebeuren. Juli 1943.
In 2010 verscheen in Frankrijk van Yannick Haenel “Jan Karski”, waarin een loopje met de waarheid genomen wordt. Daarop besloot Claude Lanzmann het volledige materiaal over Jan Karski, koerier voor de Poolse regering in ballingschap te Londen, openbaar te maken. Dit document werd op 17 maart via Arte uitgezonden.
Eerst het fragment zoals het te zien is in Shoah:
Het document van Lanzmann. Spijtig valt een gedeelte van de inleiding weg, maar de essentie is duidelijk. Het kan niet waar zijn, want hij (Raymond Aron) kon niet geloven dat het waar was. Weer dat onzalige paar ‘weten’ en ‘geloven’, nu in een fatale omgekeerde zin.
Onthutsend blijft voor en na de uitspraak van Churchill, leider van het zogenaamde Vrije Westen. Nooit meer oorlog, nooit meer oorlog, nooit meer oorlog…
Vorige maand zond Arte Geheimsache Ghettofilm uit, een uit 2009 daterende film van de Israëlische cineaste Yael Hersonski. Door het zien van deze documentaire wordt pas op een ingrijpende wijze duidelijk hoe de publieke mening gemanipuleerd wordt en foute beelden onderdeel gaan vormen van de geschiedenis zoals wij die plegen te zien.
En dan was er de historicus Emanuel Ringelblum die alles verzamelde wat maar enige waarde had om een beeld te kunnen tekenen van wat ausradiert dreigde te worden, dagboeken, foto’s, gedichten, maar ook de bevelen van het nazi-regime over het ghetto. Het groeide uit dat wat het Oyneg-Schabbes Archiv ging heten en de aanstoot gaf dat het oprichten van een speciale afdeling aan Yad Vashem met herinneringen van de overlevenden. De documentaire vertelt hier meer over.
Roberta Grossman – Das Geheimarchiv im Warschauer Ghetto
© Yossi Aviram
“Ich kann mir das nicht mehr anschauen, ich bin dagegen nicht mehr immun. Heute kann ich weinen. Ich bin glücklich, dass ich heute weinen kann. Ich bin ein Mensch.”
naschrift maart 2020
De aanleiding tot dit bericht was het verschijnen van “Jan Karski” (2009) door Yannick Haenel en de polemiek die daarop volgde. Tien jaar later zendt France Musique een programma uit met deze auteur over zijn relatie met muziek. Het levert een prachtig beeld op over zijn liefde voor en kennis van de muziek. De aanleiding was ook hier het verschijnen van een nieuwe publicatie van Haenel, bestemd voor het theater.
Le Papillon noir
Un soir, une femme rentre chez elle. Elle se met à l’aise, se sert un verre à boire, se prépare quelque chose à manger. Elle vient d’avoir un accident de voiture, elle est sous le choc… Nous assistons en réalité à une traversée de sa mort. Elle sent sa mémoire affleurer à la surface de sa conscience. Elle se souvient de toutes ces bribes qui forment ce que l’on appelle « le moi » : les moments heureux, les deuils, les souvenirs nimbés d’érotisme, les idées noires, les proches, ses émotions face à l’art…
Het programma valt terug te luisteren: Musique émoi par Elsa Boublil – Yannick Haenel, écrivain. Aanbevolen.
-
het ongewenste volk, auschwitz en kapitaal…
-
HOU JE GORE BEK EENS
-
ONZE VADERS
-
LEVEN OF ORDE HANDHAVEN
-
HET SOLITAIRE LEVEN
-
CRAPULEUSE PRAKTIJKEN
-
DE PLAATSVERVANGER
-
IF THE U.S. HAD ACTED, ANNE FRANK MIGHT STILL BE ALIVE
-
DE JODEN KONDEN VERREKKEN VOOR ROOSEVELT EN CHURCHILL
Uitgelicht screenshot: Jan Karski
